Ze is dik in de 80, stevent recht op me af in de supermarkt en zegt: “U bent van die columns toch, mag ik wat vragen?” We zoeken een rustig plekje op.

Ze vertelt dat, nu haar einde in zicht komt, ze zich ernstig zorgen maakt over hoe ze deze wereld zal achterlaten. De tranen schieten in haar ogen. De beelden die ze op tv heeft gezien laten haar niet meer los. Ze staat er mee op en gaat er mee naar bed.

Hoe zal het over twintig jaar zijn, in wat voor wereld moeten haar kleinkinderen zich staande gaan houden? Haar familie leeft nog steeds met gevolgen van de Tweede Wereldoorlog. En nu komt dit erbij en er bovenop. Het is te veel, te zwaar snikt ze. 

Ik sla mijn beide armen troostend om haar heen. Ik merk dat er bij mij ineens ook een dikke traan over mijn wang rolt. Ik maak mijn armen dan weer wat losser en ze gaat rechtop zitten. Een dankbaar, waterig glimlachje krijg ik terug.

Ik knik haar warm toe en leg uit: “Dit zijn gewoon hele moeilijke en zware tijden met hele moeilijke en dubbele gevoelens. En dat moet en mag je vooral ook lastig en zwaar vinden. Gun jezelf de tijd en ruimte om hier ook echt even bij stil te staan. Het gaat er niet om dat je je goed voelt, maar dat je juist even goed voelt wat je voelt. Emoties zijn vluchtig, ze gaan weer snel voorbij. Maar als we ermee gaan vechten, ze niet willen voelen, dan gaan we steeds meer erin mee en wordt het steeds zwaarder.”

Ze knikt en zegt dan, verlegen “Maar ik zou het toch het liefst helemaal niet meer willen voelen.” Ik kijk haar aan en vraag: “Mag ik een oefening met je doen om je te laten voelen hoe dát zou voelen en of dat ook is wat je echt wilt?” Ze knikt ja en kijkt me nieuwsgierig aan.

Ik pak een papiertje en pen uit mijn tas en geef het haar. Ik zeg “Schrijf eens op welk gevoel of emotie je niet meer wil voelen”. Ze denkt even na en schrijft dan “de pijn in de wereld” op. “Prachtig” zeg ik. “Draai het papiertje nu om en schrijf op welke waarde daarbij hoort.” Ze bijt op haar lip, en schrijft uiteindelijk “goed mens zijn” op.

Ik vraag dan haar het papiertje te verfrommelen tot een prop papier en zeg tegen haar: “Als ik je nu beloof dat jij de pijn die je opgeschreven hebt niet meer hoeft te voelen, nooit meer, door die waarde gewoon los te laten, wat wil je dan echt? Gaat die prop in de prullenbak daar?”

Ze krijgt duidelijk een brok in haar keel terwijl ze mijn voorstel overdenkt en gelijk resoluut zegt “Nee, die waarde wil ik niet kwijt.”

Het besef zinkt in: die pijn hoort bij haar goede mens willen en blijven zijn in deze zware tijd.

Ik krijg een dikke knuffel ter afscheid.

Deze column is ook gepubliceerd in de Baarnsche Courant van 23 oktober 2023 op een speciale thema-pagina.