Wanneer stop je met zorgen voor je kind?

Ik zit aan tafel en luister naar het gesprek. Een vriendin vertelt dat haar oudste dochter, Joyce, ineens in Utrecht op straat voor haar huis was flauwgevallen tijdens een telefoongesprek met haar jongste dochter, Mia. Mia hoorde niets meer, voelde gelijk nattigheid en begon als een gek door de telefoon te gillen: “Joyce, Joyce, wat is er aan de hand?! Joyce, geef antwoord!! Joyce, doe niet zo gek, zeg wat…”

Joyce haar vriend was thuis en had meegeluisterd via de luidspreker (vraag me niet precies hoe dit kan, dit kan tegenwoordig kennelijk). Een geluk bij een ongeluk: hij holde gelijk naar beneden, zag zijn vriendin bewusteloos liggen voor het huis en begon te roepen dat men 112 moest bellen. Buren die door commotie naar buiten waren gerend, belden en de ambulance kwam. Ze is ruim 10 minuten volledig buiten bewustzijn geweest. Mijn vriendin zegt dat ze nog steeds niet weten wat er aan de hand was. En vijf jaar geleden is dit ook al een keer gebeurd. Toen werd er niets gevonden, en dit lijkt nu weer het geval te worden. De vriendin zegt bezorgd: “Joyce gaat binnenkort trouwen, stel je voor dat ze dan weer flauwvalt op de grote dag.”

We zitten met een man of 10 aan tafel, en iedereen luistert mee. Een aantal van ons zit in de gezondheidszorg, en de nodige suggesties worden gedaan om te helpen. Wat blijkt, er is nog nooit een neurologisch onderzoek gedaan of MRI scan. Alleen wordt er naar de bloeddruk en het hart gekeken. Uiteraard passeert ook een mogelijke epileptische aanval de revue. Daar heeft een aantal van ons ook ervaring mee.

De vriendin zegt dankbaar na de suggesties dat ze nog eens met haar dochter gaat praten en gaat voorstellen om toch een MRI en consult met de neuroloog of een specialist op het gebied van epilepsie te regelen. Zodat dat in ieder geval even goed gecheckt wordt. Een ander zegt: “En anders moet je gewoon met haar naar je huisarts hier gaan en zorgen dat ze doorgestuurd wordt. Dat zou ik doen.”

Een ander, 70 en met volwassen kinderen en al puberende kleinkinderen, reageert hier nogal fel op. Ze verheft haar stem en zegt duidelijk geagiteerd: “Maar je dochter is al volwassen, bijna 30. Moet ze dit zelf niet gewoon oplossen? Daar moet je als moeder op die leeftijd niet meer tussen gaan zitten. Dat is gewoon haar zaak.”

De groep valt stil en we kijken elkaar aan. Ik besluit even niets te zeggen en te kijken hoe iedereen reageert. Een zegt kordaat: “nou, als je niet lekker bent, kun je vaak niet helder denken en ben je extra kwetsbaar. Ik had het allang geweten en die scan geëist in het ziekenhuis. Ik denk dat het prima is om je kinderen zo te ondersteunen, ook al zijn ze 30 of ouder. Het blijft je kind, ook al zijn ze het huis uit en wonen ze op zichzelf.” De anderen knikken, en vallen haar bij.

Naderhand vraagt een vriendin hoe ik er inzit, als levenslooppsychologe heb ik vast een mening? Ja, die heb ik zeker. Ik denk dat je als ouder altijd probeert je kind zo goed mogelijk te ondersteunen om hem of haar te laten floreren. Ongeacht de leeftijd. Je rol verandert alleen van “moeder/vader/opvoeder” naar een meer coachende rol als ze ouder worden. Als coach en betrokken ouder kun je, en heb je als je kind ziek is, ook een belangrijke rol te vervullen. Ongeacht de leeftijd. Die steun kan troostend zijn maar ook door onder andere (mee) te kijken of alle opties in overweging worden genomen en of alle relevante informatie voorhanden is om goede beslissingen te nemen. En die krijg je onder meer door erover te praten met derden waardoor je nieuwe invalshoeken krijgt. En wat jij denkt dat belangrijk is, dat geef je door als tip. Ook kun je naar mijn mening rustig aanbieden dat je graag mee wilt gaan naar dokteren als dat op prijs wordt gesteld. Ze kunnen immers ook “nee, dank je” zeggen.

Maar niet iedereen zit er zo in. En niet ieder kind stelt dit op prijs of is dit gewend. Ik vertel dat toen mijn man begin twintig was, hij zijn rug brak. Wij woonden toen weliswaar net samen maar zijn ouders hebben zich tijdens het ongeluk en het herstel nergens mee bemoeid, zijn niet met de dokters gaan praten, of hebben zich verdiept in goede revalidatiecentra etc. Ze kwamen alleen af en toe op bezoek. Alles werd door mij beslist en geregeld in overleg met mijn vriend (nu man) en de artsen. Zowel mijn man als zijn familie vonden dat doodnormaal. In het ziekenhuis was het toen gelukkig geen probleem dat we niet getrouwd waren en ik geen familie was.

Maar ik ben dus zelf van huis uit anders gewend. Mijn jongste zoontje was toen hij een jaar oud was ineens erg ziek en moest in quarantaine in het ziekenhuis worden opgenomen vanwege een virus. Ik was thee halen na een lange nacht, en toen ik terugkwam stond ineens mijn vader in de gang. Hij stond door het raam naar zijn kleinkind te zwaaien, die daardoor eindelijk weer een zwak lachje op zijn gezicht kreeg. Ik krijg er nog een brok van in mijn keel. Mijn vader had zwaar epilepsie en was alleen met de trein en verder lopend naar het ziekenhuis gekomen. Om er gewoon voor ons te zijn en zelf zijn kleinkind te zien. En dat was voor mij onbetaalbaar en daar ben ik nog steeds intens dankbaar voor. Waarom? Omdat ik me gedragen voelde door zijn onverwachte aanwezigheid en steun. En dat gevoel gun ik ieder ziek kind en ouder van een ziek kind, ongeacht de leeftijd. Volgens mij kan dat nooit slecht zijn.

Wat is goed en wat is slecht? Niets, zolang je maar niet over je eigen grenzen gaat of over de grenzen van je kind. Maar mijn advies is: praat er vooral met elkaar over en vraag wat je kind wil en verwacht. Dus beslis niet zelf op voorhand zelf wat goed of slecht is. Want we zijn notoir slecht in het inschatten hoe wij of anderen dingen ervaren.