"U zegt echt helemaal niets interessants"

Ik sta bij de slager buiten te wachten en bijna iedereen draagt nu mondkapjes. De oudere man voor me wil een stap vooruit doen en wordt bijna door een elektrische fietser geraakt.

“Dat ging nog net goed”, zeg ik tegen hem, met bezorgde stem. Hij is al wat ouder en ziet er fragiel uit. Hij zucht en zegt geïrriteerd “De meeste mensen kunnen niet fietsen op zo’n ding. Ze moeten ergens rustig eerst eens goed oefenen voordat ze het verkeer ingaan.”

Hij vertelt dat hij ooit onderuit is gegaan op een elektrische fiets, en zelf gewoon nu alles loopt of korte stukjes fietst op zijn oude vertrouwde fiets. Dan mag hij de winkel in, en ik daarna heel snel ook. Ik bestel mijn vleeswaar en praat ondertussen wat over koetjes en kalfjes met degene die me helpt.

Ik kom bijna in botsing met de mevrouw die achter me in de rij buiten stond als we alle twee de winkel willen uitlopen. Ze kijkt me boos aan en ik zeg gelijk “sorry, mevrouw – gaat u voor” terwijl ik de afstand houd.

Buiten blijft ze staan en draait zich naar me om. “Hoe doet u dat?”, vraagt ze me, redelijk agressief. Ik begrijp haar niet goed en vraag neutraal “Wat bedoelt u?”. “Dat babbelen met iedereen. U zegt helemaal niets interessants, het gaat echt nérgens over, maar toch heeft u een fijn gesprek. Dat lukt mij niet.” Ze staat met gebalde vuisten en felle ogen voor me. Ik durf te wedden dat ze haar mond boos vertrokken heeft onder het masker.

Ik aarzel even, en zeg dan: “Zullen we even op dat bankje gaan zitten, dan trakteer ik op een koffie-to-go en kunnen we even praten.” Ze is helemaal van haar à propos en vraagt, “Oh, vindt u dat niet erg dan?”. “Nee”, zeg ik, “ik wil u graag hierbij helpen. Want ook ik heb dat ‘babbelen over niets’ moeten leren.”

Ik geef haar de koffie – met wat lekkers erbij, zo ben ik ook weer – terwijl we op een bankje in een waterig zonnetje gaan zitten. Ze is nooit getrouwd en ze heeft niet veel kennissen. Nu de blaadjes weer gaan vallen en iedereen thuis zit merkt ze dat ze steeds somberder wordt en menselijk contact mist. En toen ze mij zo zag babbelen schoot het haar ineens in het verkeerde keelgat. Ze kijkt me verontschuldigend aan.

Ik lach haar toe en zeg “Dat kan ik me helemaal voorstellen, hoor. Geen probleem. Mag ik u uitleggen hoe ik gesprekjes aanknoop?” Dat mag, graag zelfs. Ik leg haar uit dat lichaamstaal erg belangrijk is: dus een open, vriendelijke blik en een kleine glimlach doet wonderen als je contact wilt maken. Ze kijkt me aan en zegt dan “Volgens mij heb ik niet echt een vriendelijk gezicht. Als ik in de spiegel kijk vind ik zelf dat ik er vaak boos uitzie.”

Ik zeg: “U heeft een heel vriendelijk gezicht (haar gezicht klaart op) maar u kijkt misschien vaak boos?” Ze knikt nadenkend. Ik vervolg “Als je dat weet van jezelf kun je dat veranderen door bewust nieuwsgierig en open te gaan kijken. Ook als je onder je mondmasker je mondhoeken licht optrekt, zie je dat terug in je hele gezicht.” Ze probeert het al uit terwijl ik het vertel.

Ik begin te lachen en zeg, “Zie je, nou doe je het al. Wat een verschil!” Ik leg uit dat ik gewoon standaardzinnetjes opgooi om te kijken of iemand ‘hapt’ en een gesprekje wil beginnen. Bijvoorbeeld zinnen als “Lekker weer he?” of “Hopelijk zijn we snel aan de beurt.” en dan volgt er meestal vanzelf een gesprek. En ik maak vooral gebruik van wat er gebeurt, zoals de fietser die gevaarlijk reed of ik geef iemand een gemeend compliment.

Ik vraag of ze nog een boodschap moet doen zodat we samen eens kunnen oefenen. Blij knikt ze van ja. Even later staan we bij de drogist voor de shampoos, die wordt bijgevuld door een medewerkster. We hebben net wat opties besproken die ze kan zeggen om een babbeltje te maken. Ik hoor haar diep ademhalen en dan vragen: “Wat veel keuze. Welke is goed?” en er ontstaat gelijk een leuk gesprek over merken, welke prijs-kwaliteit goed is etc. Zo heeft ze in de winkel drie gesprekjes, waarvan één met een andere klant. Ik luister mee op de achtgrond. “Dat ging echt goed!” complimenteer ik haar.

Blij nemen we afscheid. Terwijl ik wegloop zie ik haar een andere winkel inlopen. Volgens mij heeft ze een nieuwe hobby ontdekt.