Nieuw onderzoek werpt licht op hoe we dit eenvoudig en low-budget kunnen helpen tegengaan

Leeftijdsdiscriminatie komt volgens de WHO over de hele wereld voor en is sociaal de meest “geaccepteerde” van alle discriminatievormen. Dit in tegenstelling tot bijvoorbeeld rassendiscriminatie en seksisme.

Onderzoek heeft aangetoond dat er een sterk verband is tussen leeftijdsdiscriminatie – in de vorm van negatieve stereotypes, vooroordelen en discriminatie naar ouderen toe -, en risico’s op fysieke en mentale gezondheidsklachten. Zo worden oudere mensen door leeftijdsdiscriminatie soms achtergesteld in de gezondheidszorg. Zo kunnen dokters en dokters-in-opleiding door bepaalde (onbewuste) aannames oudere patiënten anders bejegenen waardoor zij niet de hulp krijgen die ze nodig hebben. Dit kan weer tot een verslechterde gezondheid leiden. We worden allemaal ouder, of we willen of niet, en hopen/vertrouwen er maar op dat dat de negatieve gevolgen aan ons deurtje voorbij gaat.

Gezien de steeds ouder wordende bevolking, zal leeftijdsdiscriminatie alleen maar gaan toenemen. Om dit adequaat tegen te kunnen gaan heeft de WHO een onderzoek naar leeftijdsdiscriminatie laten uitvoeren door onder andere Cornell University dat is gepubliceerd in de American Journal of Public Health. Het ging om systematisch literatuuronderzoek en meta-analyse naar drie verschillende soorten interventies: 1) educatie 2) intergenerationeel contact (contact tussen ouderen en jongeren) en 3) zowel educatie als intergenerationeel contact. De onderzoeken waren uitgevoerd tussen 1976 en 2018, met in totaal meer dan 6000 deelnemers. Het is voor het eerst dat hiernaar gekeken is.

Wat kwam er uit het onderzoek? De interventies verminderen significant leeftijdsdiscriminatie op het gebied van houding, kennis en het op je gemak zijn (“attitudes, knowledge and comfort”) ten opzichte van ouderen. De interventies met zowel het contact als educatie element in zich hadden het grootste effect op de verandering in houding ten opzichte van ouderen. Bovendien bleken zowel vrouwen als jongvolwassenen positief gevoeliger te zijn voor de interventies: bij hen trad een groter effect op. Er was geen significant effect op het gebied van werken met oudere volwassenen en angst.

Wat voor interessante inzichten leverde het onderzoek nog meer op? Er bleek dat het meeste onderzoek naar leeftijdsdiscriminatie en interventies was uitgevoerd in de USA. Hierdoor kan een “locatie bias” zijn ontstaan. Ook kwam naar voren dat er nog geen onderzoek was naar leeftijdsdiscriminatie interventies tussen ouderen zelf. De onderzoekers geven verder aan dat de meeste onderzoekers heel kleinschalig waren en weinig kosten met zich mee brachten.

Zij stellen dat verder onderzoek naar passende interventies kan helpen om leeftijdstijdsdiscriminatie aan te pakken en hiermee het welzijn van ouderen te helpen vergroten. Onderzoeker Pillemer stelt dat ouderen geneigd zijn de negatieve houding ten opzichte van ouder worden te aanvaarden, en daardoor meer kans hebben op psychologische en fysieke gezondheidsklachten. Met een negatieve houding schijn je ook gemiddeld ruim 7 jaar eerder te sterven dan personen met een positieve houding.

Mooi oud worden is een kunst op zich. Je moet vaak van bepaalde dingen afscheid nemen omdat je lijf en geest het kan gaan laten afweten. Sporten wordt lastiger, je contacten vallen weg door ziekte, je geheugen wordt minder… Door een positieve instelling kunnen we het onvermijdelijke ouder worden beter leren omhelzen, met alle ups en downs. Net zoals bijvoorbeeld de puberteit zijn eigen voor- en nadelen kent. Het is wat het is.

Ouderen mensen zijn de jeugd van vroeger, en hebben recht op een open blik en correcte behandeling door de generaties onder hen. Het zijn fases die we (hopelijk) allemaal mogen meemaken in een veilige omgeving. Terwijl ik dit schrijf bedenk ik me dat het bijzonder vreemd is dat leeftijdsdiscriminatie zo sociaal geaccepteerd is. We gaan dit immers allemaalondervinden? “Wat gij niet wilt dat u geschiedt, doet gij ook een ander niet?”

Fact check: Nancy Gheysens, MSc

Bronnen:

https://www.sciencedaily.com/releases/2019/06/190621140328.htm

https://ajph.aphapublications.org/doi/10.2105/AJPH.2019.305123